Uzależnienia od komputera i Internetu

W obecnych czasach mówiąc o uzależnieniu, nie mamy na myśli tylko i wyłącznie alkoholizmu i narkomanii. Coraz częściej zjawisko to dotyczy obszarów współczesności takich jak praca, zakupy, media. Chciałabym poruszyć temat uzależnienia od komputera i Internetu. Obecnie określa się, że ok. 20% użytkowników komputera uzależnia się, jednak można się spodziewać, że uzależnienie od nowych mediów może być zagrożeniem XXI wieku. Obok "uzależnienia od internetu" istnieją takie określenia jak: siecioholizm, cyberzależność, internetoholizm, infoholizm oraz uzależnienie od komputera. Uzależnienie to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji. Najczęściej kojarzy nam z tym drugim, dlatego pierwsze objawy uzależnienia od komputera i Internetu są ignorowane przez najbliższe otoczenie.
Konsekwencjami rozwoju techniki jest zmiana form spędzania czasu wolnego. Dzieci młodzież coraz rzadziej sięgają po książkę czy spędzają go na świeżym powietrzu. Czas wolny zdominowały gry komputerowe i przeglądanie stron internetowych. Nadmierne korzystanie z komputera, jak i z innych mediów przynosi negatywne skutki, m.in. przyczynia się do zanikania więzi rodzinnych i ogranicza siłę wpływów wychowawczych ze strony rodziców, szkodzi zdrowiu i negatywnie wpływa na ogólną sprawność fizyczną, dzieci i młodzież narażona jest na szkodliwe bodźce psychiczne, tj. przemoc, pornografia, wywołuje apatię oraz jest przyczyną lekceważenia obowiązków szkolnych i domowych. Negatywne skutki zdrowotne codziennego korzystania z komputera. to m.in. problemy ze wzrokiem, zespół "cieśni nadgarstka", zwyrodnienia kręgosłupa, padaczka komputerowa itd.
Rozwój uzależniania od Internetu postępuje dynamicznie i można go podzielić na następujące etapy:
• Pierwsza styczność i zafascynowanie Internetem. Dostrzeżenie bogactwa jego możliwości, odkrycie nowej rzeczywistości oraz wrażenie „braku granic”.
• Przekonanie się, że korzystanie z Internetu jest źródłem wypoczynku, relaksu oraz pomaga minimalizować napięcia, poczucia samotności itp.
• Korzystanie z Internetu staję się coraz bardziej systematyczne, a jego celem jest stabilizowanie własnych stanów emocjonalnych.
• Wzrastające wycofywanie się z kontaktów interpersonalnych, relacji z najbliższym otoczenie, zobojętnienie społeczne oraz odwrócenie się od świata realnego na rzecz kontaktów wirtualnych.
• Uczucie dyskomfortu i niezadowolenia w sytuacjach braku dostępu do Internetu
• Uwidacznianie się problemów społecznych, zdrowotnych, finansowych itp., które bez wątpienia są skutkiem korzystania z Internetu.
W momencie, gdy już dojdzie do uzależnienia niezbędna jest pomoc specjalisty, jednak do współczesnych zadań wychowawczych należy zapobieganie tym uzależnieniom. Wnikliwa obserwacja rodziców i wychowawców wydaje się być sposobem na uniknięcie takich sytuacji. Natomiast, aby rodzic mógł zauważyć i zdiagnozować pierwsze objawy uzależnienia od komputera czy Internetu, niezbędna jest jego świadomość i wiedza na ten temat. Dzieci i młodzież powinny korzystać z nowych mediów pod kontrolą dorosłych, bo świat, który oferuje Internet jest zbyt rozległy i niebezpieczny dla młodego odkrywcy. Zadaniem rodziców i wychowawców jest nauka umiejętnego korzystania z mediów. To, że komputer i Internet dają wiele możliwości jest niezaprzeczalne. Problem leży w właściwym wykorzystaniu tego, co nam oferują. Istotnym zagadnieniem jest organizacja czasu wolnego w rodzinie i środowisku lokalnym. Wzorce przekazywane przez rodziców mają kolosalne znaczenie. Mniej prawdopodobne będzie uzależnienie się dziecka, którego rodzina zapewnia mu atrakcyjne i różnorodne formy wykorzystania czasu wolnego. Rolą rodziców i wychowawców powinno być wskazywanie dziecku na wartości, jakie płyną z aktywnego i twórczego spędzania czasu wolnego – zabawy i gry na świeżym powietrzu, podróże, uczęszczanie do kina, teatru, na koncerty czy czytanie książek oraz ukazanie, że „realna” rzeczywistość jest o wiele ciekawsza i bardziej intrygująca niż ta „wirtualna”.

Źródło:
Urszula Parnicka, Szkodliwe uzależnienia, „Edukacja i Dialog” 2001, nr 3.
http://www.wychowawca.pl/miesiecznik/06-126/05.htm ( 24.04.2009r.)
http://siecioholizm.eu ( 24.04.2009 r.)