Funkcje mediów

Orientację w mechanizmach działania mediów oraz ich skuteczności ułatwia znajomość funkcji mass mediów. Najczęściej przypisuje się im następujące funkcje: informacyjną, edukacyjną, rozrywkową i opiniotwórczą. Oprócz tego wskazuje się często na rolę identyfikacyjną, socjalizacyjną, propagandową, kontroli społecznej, integracji społecznej, upowszechniania sztuki.

Funkcja informacyjna - polega na zaspokajaniu potrzeby i prawa człowieka do informowania i bycia informowanym. Jej realizowanie jest formą dialogu między nadawcą a odbiorcą. Odbiorca szuka w mediach informacji o wydarzeniach w kraju i na świecie, chce zaspokojenia swej ciekawości. Poszukuje wiadomości dotyczących polityki, gospodarki, kultury, własnych zainteresowań.

Funkcja opiniotwórcza - polega na kształtowaniu przez środki masowego przekazu opinii publicznej w różnych dziedzinach życia. Opinia publiczna to wspólny, zbiorowy sposób myślenia i odczuwania danej grupy społecznej, żyjącej w konkretnym miejscu i czasie. Ów wpływ mediów może być pozytywny, kiedy dają one szansę na włączenie się w problemy grup społecznych, uczestniczenie w akcjach pomocy czy nawiązywanie kontaktów z ludźmi w odległych miejscowościach, lub negatywny, gdy przybiera postać manipulowania uczuciami ludzi, wpływania na ich sposób myślenia i wartościowania.

Funkcja edukacyjna - jest realizowana poprzez przekazywanie i popularyzację wiedzy, np. przez przedstawianie najnowszych odkryć naukowych, prezentowanie dzieł sztuki, pokazywanie życia zwierząt i roślin.

Funkcja rozrywkowa - polega na oferowaniu odbiorcom przyjemności i odpoczynku. Muzyka, filmy, gry itp. przynoszą odprężenie, oderwanie od trudnych problemów, łatwy sposób wypoczynku. Homo ludens ma głęboko wpisaną w swoją psychikę potrzebę zabawy i rozrywki. Znaczna ilość wolnego czasu oraz ciągły rozwój środków masowego przekazu pozwalają tę potrzebę w dużym stopniu zaspokoić. Jednak „jałowa rozrywka" jest niebezpieczna, gdyż płytkie treści odwracają uwagę od istotnych spraw i prowadzą do ucieczki w krainę ułudy.

(MEDIA – uzależnienia fakty i mity, red. Iwona Niewiadomska, Lublin 2005)